ศาสนสัมพันธ์ ตอนที่ 8

หลักการทำศาสนสัมพันธ์ ข้อควรปฏิบัติทั้งก่อนและหลัง 

(ต่อจาก ตอนที่ 7)

เขียนโดย วรินทร เหมะ

2. ข้อควรปฏิบัติระหว่างการเสวนา

1. มีมนุษยสัมพันธ์ รู้จักกาลเทศะ

2. ปฏิบัติตามมารยาทไทยและสมบัติผู้ดี

3. รู้จักพูด รู้จักฟัง รู้จักถาม แสดงความสนใจเสมอ

4. ถือธรรมเนียมของศาสนานั้นๆเช่น การใช้ภาษาและถ้อยคำเรียกชื่อเฉพาะต่างๆของศาสนานั้น รู้จักธรรมเนียมการแสดงความเคารพก่อนเข้าโบสถ์  เข้าวัด หรือมัสยิด และประพฤติตัวอย่างเหมาะสมในที่นั้น  หากสิ่งใดไม่รู้หรือไม่แน่ใจว่าต้อบงทำอย่างไร  อย่าตัดสินใจเสี่ยงทำ  แต่จะดีกว่าถ้าสอบถามจากเจ้าของสถานที่นั้นๆหรือศาสนานั้นๆ 

5. ไม่แสดงอาการประหลาดใจหรือกิริยาดูหมิ่นในสิ่งที่แตกต่างจากความเชื่อหรือการปฏิบัติของตน 

6. สำนึกอยู่เสมอว่า  ยังมีอะไรอีกมากมายที่เราไม่รู้ในศาสนาของตนเองและของคู่เสวนา และเราสามารถเรียนรู้จากผู้อื่นได้ ภาษาธรรมที่เราใช้กันนั้นมรความลึกซึ่งและมีความเข้าใจที่แตกต่างกันมาก  จึงจำเป็นต้องมีการซักถามเพื่อความเข้าใจที่ตรงกัน 

7. อธิบายหลักธรรมตามความจริงของศาสนา ไม่ควรคล้อยตามความคิดเห็นหรือความเข้าใจของคู่เสวนาเพื่อเอาใจหรือหลักเลี่ยงการขัดแย้ง  แต่ควรอธิบายความจริงเพื่อจะได้รู้ว่ามีสิ่งที่แตกต่างกัน 

8. ในช่วงเริ่มต้นการเสวนา  จะดีกว่าถ้าพิจารณากันในความเหมือนหรือคล้ายคลึงกัน  ซึ่งเป็นส่วนใหญ่ของศาสนา  แต่จะแตกต่างกันในส่วนน้อยและคงได้แบ่งปันกันในเมื่อมีความคุ้นเคยหรือมีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกันแล้ว 

9. รู้จักยอมรับด้วยความสุภาพว่าเราไม่มีความรู้  ความเข้าใจในหลายเรื่องและต้องขอเวลากลับมาศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมขึ้น  อย่ากล้าอธิบายออกไปอย่างมั่วๆ หรือเดาเอาเพราะจะสร้างความเข้าใจผิดๆให้กับคู่เสวนา 

3. ข้อควรปฏิบัติหลังการเสวนา 

1. กลับมาไตร่ตรองสิ่งที่ได้รับรู้  ได้ยิน  ได้ฟัง ได้เห็นเพิ่มขึ้น 

2. กลับมาแสวงหาความรู้  ความเข้าใจจากศาสนาของตนเองในสิ่งที่ตนเองไม่รู้ ไม่แน่ใจ 

3. แบ่งปันความรู้  ความเข้าใจที่ได้แก่เพื่อนพี่น้องด้วยใจกว้าง

สิ่งสำคัญในการเสวนาคือ ต้องรู้จักกาลเทศะมีมารยาท มีสมบัติผู้ดี มีความสนใจ และใส่ใจผู้ร่วมเสวนา ไม่มีการเปรียบเทียบ มีใจเปิดกว้างที่จะยอมรับฟังทุกศาสนาของการเสวนา เมื่อกลับมาจากการเสวนา เราต้องพิจารณาที่สิ่งที่ดำเนินการในวันนั้น ๆ ว่าเราได้ทำสิ่งผิดพลาดไปหรือไม่ หากผิดเราก็จงแก้ไข และเมื่อเราไม่เข้าใจเราควรสอบถามเพื่อความมั่นใจในการเสวนาเพื่อให้ครั้งต่อไปจะได้ไม่มีข้อผิดพลาด